Δράσεις αντιμετώπισης της μικροβιακής αντοχής

Η μικροβιακή αντοχή αποτελεί ένα μείζον πρόβλημα Δημόσιας Υγείας, για ασθενείς και συστήματα Υγείας, γιατί οι λοιμώξεις που προκαλούνται ως αποτέλεσμα από ανθεκτικά  σε αντιβιοτικά μικρόβια μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας νοσηλευόμενων ασθενών, αύξηση νοσηρότητας και διάρκειας νοσηλείας ασθενών με συνέπεια την οικονομική επιβάρυνση των συστημάτων υγείας. Η μικροβιακή αντοχή συχνά επέρχεται από λανθασμένη χορήγηση αντιμικροβιακών παραγόντων. Στον όρο «λανθασμένη χορήγηση» περιλαμβάνονται τα εξής:

• Συνταγογράφηση αντιβιοτικών, ενώ ουσιαστικά δεν είναι απαραίτητα για την συγκεκριμένη νόσο.
• Χορήγηση εσφαλμένης δοσολογίας αντιβιοτικού, είτε μεγαλύτερης είτε μικρότερης, που αποκλίνει από την ενδεδειγμένη – βάσει διεθνώς αποδεκτών κατευθυντήριων οδηγιών.
• Λανθασμένη επιλογή αντιβιοτικού, όσον αφορά το φάσμα κάλυψης.
• Καθυστέρηση στην έναρξη αντιμικροβιακής αγωγής, ιδιαίτερα σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς.
• Λανθασμένη διάρκεια χορήγησης (είτε μικρότερη, είτε μεγαλύτερη από την ενδεδειγμένη).
• Μη εφαρμογή της αποκλιμάκωσης, μετά τη λήψη των αποτελεσμάτων των καλλιεργειών και παραμονή στο αρχικό εμπειρικό σχήμα ευρέως φάσματος.

 Μελέτες έχουν δείξει ότι περισσότεροι από τους μισούς θεράποντες ιατρούς στα νοσοκομεία δεν κάνουν σωστή συνταγογράφηση αντιβιοτικών. Ως εκ τούτου αναδύεται ως επιτακτική η ανάγκη για λήψη μέτρων και παρεμβάσεων που θα υποβοηθήσουν τους γιατρούς για ορθότερη αντιμικροβιακή συνταγογράφηση.

Πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση (Cochrane Library, Μάρτιος 2017), διερεύνησε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια παρεμβάσεων για αύξηση συμμόρφωσης στην αντιμικροβιακή πολιτική και στη μείωση διάρκειας της αντιμικροβιακής θεραπείας. Οι παρεμβάσεις αυτές διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: σε τεχνικές και μέτρα περιορισμού με την εφαρμογή κανόνων για ορθή συνταγογράφηση και σε τεχνικές ενεργοποίησης και υποβοήθησης σύμφωνα με τις οποίες παρέχεται στους γιατρούς συμβουλευτική και ανατροφοδότηση για ορθή συνταγογράφηση. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανασκόπησης βρέθηκε υψηλής βεβαιότητας τεκμηρίωση  ανάμεσα στη λήψη μέτρων και παρεμβάσεων και στη χορήγηση  αντιμικροβιακής θεραπείας σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες, και  μεσαίας βεβαιότητας τεκμηρίωση ότι κάθε τύπου παρέμβαση μειώνει τη διάρκεια νοσηλείας χωρίς αύξηση θανάτων νοσηλευόμενων ασθενών. Επίσης και οι δύο τύποι τεχνικών (περιορισμού μέσω κανόνων και συμβουλευτικής) αποδείχθηκαν επιτυχείς στην επίτευξη αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του ECDC, το ΚΕΕΛΠΝΟ σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων ΕΕΛ έχουν εκδώσει αναλυτικές κατευθυντήριες οδηγίες  που περιλαμβάνουν οδηγίες χημειοπροφύλαξης, προσέγγιση του ασθενούς με στόχο την άμεση και έγκαιρη διάγνωση, την έναρξη εμπειρικής αντιμικροβιακής αγωγής, το δοσολογικό σχήμα και τη διάρκεια της αγωγής.

Έχοντας πλέον σύμμαχο την επιστημονική τεκμηρίωση και τις επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες για την ορθή αντιμικροβιακή συνταγογράφηση, η Διοίκηση του Νοσοκομείου σε συνεργασία με το Φαρμακείο και την Παθολόγο κα Πετράκη Κ., θα προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για τη λήψη μέτρων που θα λειτουργήσουν προς την κατεύθυνση της ορθής χορήγησης αντιμικροβιακής θεραπείας στους νοσηλευόμενους ασθενείς Χειρουργικού και Παθολογικού Τομέα.

Πηγή: keelpno.gr, WHO, Cochrane lib.