Προστασία από τις μη ιοντίζουσες ακτινοβολίες των κινητών και των ηλεκτρικών συσκευών

Οι ακτινοβολίες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:

Στις ιοντίζουσες, οι οποίες έχουν ικανή ενέργεια να παρέμβουν στη δομή των ατόμων, να προκαλέσουν ιοντισμό και να διασπάσουν χημικούς δεσμούς, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται βιολογικές βλάβες. Ιοντίζουσες ακτινοβολίες είναι οι ακτίνες-Χ και οι ακτίνες γ.

Στις μη ιοντίζουσες οι οποίες είναι αδύνατο να προκαλέσουν ιοντισμό των μορίων και είναι το φως, η υπέρυθρη και υπεριώδης ακτινοβολία, τα ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία. Όσον αφορά τις ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες, είναι γενικά αποδεκτό από τις σχετικές έρευνες, ότι οι βιολογικές επιδράσεις της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας οφείλονται στην βραχυπρόθεσμη αύξηση της θερμοκρασίας των ιστών από την απορρόφηση της ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας από το σώμα.

Γενικά, τα διαθέσιμα στοιχεία δεν συντείνουν στο ότι η έκθεση σε τιμές κάτω από τα όρια μπορεί να προκαλέσει δυσμενείς επιδράσεις στην υγεία.

Έκθεση στις ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες έχουμε κυρίως από τα κινητά τηλέφωνα και από τις ηλεκτρικές συσκευές. Μπορούμε να συμπεριλάβουμε και τους σταθμούς βάσης κινητής τηλεφωνίας αλλά η έκθεση στο περιβάλλον ενός σταθμού είναι πολύ μικρότερη από την ακτινοβολία των κινητών τηλεφώνων.

Εμείς θεωρούμε ότι στα πλαίσια ενός καλού τρόπου ζωής που περιλαμβάνει σωστή διατροφή, άσκηση κλπ, μπορούμε και να μειώσουμε την έκθεση από τις ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες ακολουθώντας όσο είναι εφικτό τις παρακάτω συστάσεις:

Προτεινόμενα μέτρα για όσους θέλουν να ελαχιστοποιήσουν την έκθεσή τους σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία από τα κινητά τηλέφωνα:

• Να περιορίζεται όσο γίνεται η διάρκεια των τηλεφωνικών κλήσεων από κινητό τηλέφωνο. Για παράδειγμα, όταν βρισκόμαστε στο σπίτι ή στη δουλειά μπορούμε να χρησιμοποιούμε σταθερό τηλέφωνο.
• Να χρησιμοποιούνται τα εξαρτήματα αποδέσμευσης χεριών (Bluetooth, hands free), κυρίως σε τηλεφωνήματα μεγάλης διάρκειας, απομακρύνοντας ταυτόχρονα το κινητό τηλέφωνο από το σώμα (π.χ. 1 μέτρο). Έστω και μικρή αύξηση της απόστασης της συσκευής από το σώμα ελαττώνει δραστικά την ένταση της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Σημειώνουμε ότι η μέση ισχύς εκπομπής ενός εξαρτήματος Bluetooth μπορεί να είναι 100 φορές μικρότερη από αυτή του τηλεφώνου.
• Είναι καλό τα παιδιά να αποθαρρύνονται από τη χρήση του κινητού τηλεφώνου για ομιλία.
• Να προτιμούνται οι χώροι για ομιλία οι οποίοι έχουν καλό σήμα, όπως εξωτερικοί χώροι, δίπλα σε πόρτες και παράθυρα ώστε το κινητό να χρησιμοποιεί την ελάχιστα δυνατή ισχύ. Το σήμα περιορίζεται και όταν βρισκόμαστε μέσα στο μεταλλικό αμάξωμα του αυτοκινήτου μας, καθώς και μέσα σε ανελκυστήρα. Στο αυτοκίνητο βέβαια είναι σημαντικό να μην χρησιμοποιείται το κινητό, για λόγους ασφαλής οδήγησης.

Προτεινόμενα μέτρα για όσους θέλουν να ελαχιστοποιήσουν την έκθεσή τους σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία από τις ηλεκτρικές συσκευές:

• Να περιορίζεται όσο γίνεται η χρήση συσκευών που είναι σε επαφή με το σώμα, όπως στεγνωτήρας μαλλιών, ηλεκτρική ξυριστική μηχανή.
• Να διατηρείται απόσταση, όσο είναι εφικτό, από ηλεκτρικές συσκευές σε λειτουργία, όπως τηλεόραση, ψυγείο, κουζίνα, πλυντήριο, ηλεκτρική σκούπα, υπολογιστής, μίξερ κλπ.
• Να αποφεύγουμε τα ηλεκτρικά ραδιόφωνα, ξυπνητήρια, βάσεις ασύρματων τηλεφώνων, ή άλλες μικροσυσκευές στο κομοδίνο την ώρα που κοιμόμαστε. Κανένα πρόβλημα με συσκευές που λειτουργούν με μπαταρίες.

Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής και Ακτινοπροστασίας
Γιάννης Λυδάκης
 Ακτινοφυσικός