Πυρετικοί σπασμοί: Τι είναι και πώς αντιμετωπίζονται

Οι πυρετικοί σπασμοί είναι ο συχνότερος τύπος σπασμών στα παιδιά. Υπολογίζεται ότι 2% – 5% των παιδιών ηλικίας μικρότερης των 5 ετών θα εμφανίσει τουλάχιστον ένα επεισόδιο πυρετικών σπασμών κατά τη διάρκεια μιας εμπύρετης λοίμωξης. Οι σπασμοί αυτοί για να χαρακτηριστούν πυρετικοί, δεν πρέπει να οφείλονται σε ενδοκράνια λοίμωξη ή άλλο νευρολογικό νόσημα.

Οι πυρετικοί σπασμοί εμφανίζονται σε παιδιά ηλικίας 6 μηνών έως 5 χρονών, με αιχμή εμφάνισης στους 18 μήνες. Προκαλούνται από την αύξηση της κεντρικής θερμοκρασίας του σώματος, όμως ο ουδός που μπορεί να πυροδοτήσει τους σπασμούς είναι μοναδικός σε κάθε άτομο. Συμβαίνουν συνήθως το πρώτο εικοσιτετράωρο του πυρετού και δε συνδυάζονται απαραίτητα με πολύ υψηλό πυρετό. Πολλές φορές μάλιστα συμβαίνουν κατά την ξαφνική άνοδο του πυρετού και μάλιστα πριν ακόμα οι γονείς συνειδητοποιήσουν ότι το παιδί τους έχει πυρετό. Συνήθως υπάρχει γενετική προδιάθεση και θετικό οικογενειακό ιστορικό σε έναν από τους δύο ή και στους δύο γονείς ή/και στα αδέλφια.

Οι πυρετικοί σπασμοί χωρίζονται σε:
α) απλούς, οι οποίοι είναι γενικευμένοι (δηλαδή το παιδί χάνει πλήρως τις αισθήσεις τους και συμμετέχει όλο του το σώμα), σύντομοι (διάρκεια < 15 λεπτά), συμβαίνουν στο πρώτο εικοσιτετράωρο του πυρετού και δεν επαναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια της ίδιας ίωσης και
β) σύνθετους, οι οποίοι είναι εστιακοί (δηλαδή συμμετέχει μόνο η μία πλευρά του σώματος) ή παρατεταμένοι ή συμβαίνουν μετά το πρώτο εικοσιτετράωρο του πυρετού ή επαναλαμβάνονται κατά τη διάρκεια της ίδιας ίωσης.

Οι πυρετικοί σπασμοί είναι καλοήθης κατάσταση. Τα παιδιά δεν κινδυνεύουν από τους σπασμούς, εκτός και αν αυτοί είναι ιδιαίτερα παρατεταμένοι. Επιπλέον, τα παιδιά με πυρετικούς σπασμούς δεν έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν αργότερα άλλα είδη σπασμών ή και επιληψία σε σχέση με τα άλλα παιδιά της ηλικίας τους. Η πιθανότητα αυτή είναι λίγο μεγαλύτερη στις περιπτώσεις που οι πυρετικοί σπασμοί είναι σύνθετοι ή υπάρχει οικογενειακό ιστορικό επιληψίας ή το παιδί έχει κάποιο άλλο νευρολογικό πρόβλημα.

Τι να κάνετε σε περίπτωση πυρετικών σπασμών στο παιδί:
•Μην πανικοβληθείτε και προσπαθήστε να καταγράψετε την ώρα έναρξης του επεισοδίου, ώστε να γνωρίζετε την πραγματική του διάρκεια.
•Ξαπλώστε το παιδί σε μέρος που να μην κινδυνεύει να τραυματιστεί.
•Το κεφάλι πρέπει να τοποθετηθεί λίγο πιο κάτω από το υπόλοιπο σώμα του και να είναι γυρισμένο στα πλάγια, ώστε αν κάνει εμετό, να μην κινδυνεύει να πνιγεί.
•Μην επιχειρήσετε να του ανοίξετε το στόμα, έστω και με το δάχτυλό σας, καθώς το πιθανότερο είναι ότι θα τραυματιστεί, χωρίς να του προσφέρετε καμία ουσιαστική βοήθεια.
•Μην του ρίχνετε νερό στο πρόσωπο και μην του κάνετε μαλάξεις ή τεχνητή αναπνοή.
•Αν δεν του έχετε δώσει πρόσφατα αντιπυρετικό, βάλτε του αντιπυρετικό υπόθετο.
•Αν οι σπασμοί δε σταματήσουν στα 5 λεπτά, χορηγήστε το φάρμακο που σας έχει συνταγογραφήσει ο γιατρό σας είτε από το ορθό (rectal tube Diazepam) είτε ενδοπαρειακά (buccal Epistatus).
•Μεταφέρετε το παιδί στο νοσοκομείο ή καλέστε ασθενοφόρο, ιδιαίτερα:
     -αν πρόκειται για το πρώτο επεισόδιο πυρετικών σπασμών.
     -αν το παιδί είναι ηλικίας μικρότερης των 12 μηνών.
     -αν το επεισόδιο έχει μεγάλη διάρκεια ή δεν σταματά.

Παιδιατρικό τμήμα Γ.Ν. Βενιζελείου