Ραδιενεργό ιώδιο: H θέση του στη σύγχρονη ιατρική

Το ιώδιο είναι ένα στοιχείο που ανακαλύφθηκε από επιστήμονες σε φύκια πριν 200 περίπου χρόνια. Στα μέσα περίπου του 20ου αιώνα, ξεκίνησε να χρησιμοποιείται στην ιατρική πράξη, αρχικά σαν αντισηπτικό. Σύντομα συνδέθηκε με τον θυρεοειδή αδένα, όταν διαπιστώθηκε ότι σε απομονωμένες περιοχές του πλανήτη, όπου υπήρχε έλλειψη ιωδίου, η συχνότητα βρογχοκήλης (διόγκωσης του αδένα) ήταν εξαιρετικά μεγάλη. Σχετικές έρευνες έγιναν την δεκαετία του ΄60 και στην Ελλάδα από ερευνητική ομάδα του Νοσοκομείου «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ».

Σήμερα γνωρίζουμε πολύ καλά ότι το ιώδιο είναι βασικό συστατικό στοιχείο των ορμονών που παράγει ο θυρεοειδής αδένας και ως εκ τούτου απολύτως απαραίτητο για τη σωστή λειτουργία του, αν και η ποσότητα που υπάρχει στο ανθρώπινο σώμα είναι μόλις 14 χιλιοστά του γραμμαρίου.

Την ιδιότητα του ιωδίου, ραδιενεργού και μη, να ενσωματώνεται κυρίως στον θυρεοειδή εκμεταλλευόμαστε για τη αντιμετώπιση πολλών νόσων του αδένα. Συγκεκριμένα, χορηγώντας ένα ραδιενεργό ισότοπο του –το Ι131- επιτυγχάνουμε την εκλεκτική ακτινοβόληση του και συνεπώς την εξάλειψη του θυρεοειδικού ιστού που πάσχει και επιθυμούμε την καταστροφή του.

Έτσι σήμερα η χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου είναι η απόλυτη ένδειξη για την θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς μετά την χειρουργική αφαίρεση του αδένα όπως και για την παρακολούθηση της περαιτέρω πορείας του. Τα αποτελέσματα της εσωτερικής αυτής ακτινοβόλησης είναι εκπληκτικά και φθάνουν στην πλήρη ίαση για το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών. Επιπλέον το ραδιενεργό ιώδιο χρησιμοποιείται και για την θεραπευτική αντιμετώπιση της υπερλειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα (υπερθυρεοειδισμού) στις περιπτώσεις που τα φάρμακα έχουν αποτύχει ή όταν ο ασθενής δεν μπορεί να χειρουργηθεί.

Η χορήγηση του ραδιενεργού ιωδίου γίνεται σε ειδικά διαμορφωμένα νοσοκομειακά δωμάτια με τις οδηγίες του υπεύθυνου πυρηνικού ιατρού και του ακτινοφυσικού. Στη συνέχεια απαιτείται η απομόνωση των ασθενών για 2-3 μέρες υπό την επίβλεψη ειδικευμένου προσωπικού.

Η συνολική ακτινική επιβάρυνση των ατόμων που υποβάλλονται σ’ αυτή τη διαδικασία, αλλά και των ατόμων του περιβάλλοντος τους είναι ένα θέμα που προβληματίζει τους ίδιους ,όπως και κάθε ενδιαφερόμενο. Αξίζει όμως να τονισθεί ότι η εν λόγω επιβάρυνση δεν είναι σημαντική σε σχέση με το απείρως σημαντικότερο προσδοκώμενο θεραπευτικό αποτέλεσμα που καθιστά τον καρκίνο του θυρεοειδούς έναν ΙΑΣΙΜΟ ΚΑΡΚΙΝΟ χάρις στο ραδιενεργό ιώδιο.

Αναγνωρίζοντας την αξία του πολύτιμου αυτού φαρμάκου, όπως και την συνεχή αύξηση του καρκίνου του θυρεοειδούς στη Κρήτη, γίνονται προσπάθειες για την δημιουργία περισσότερων θαλάμων χορήγησης του. Ήδη λειτουργούν τέσσερες θάλαμοι στο ΠΑΓΝΗ, αλλά παρ’ όλα αυτά η λίστα αναμονής ξεπερνά τους 5 μήνες. Ευελπιστούμε ότι σύντομα θα αναπτυχθούν και στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο δύο τέτοιοι ειδικοί θάλαμοι, ούτως ώστε να προσφέρεται έγκαιρα η θεραπεία όλων όσων την έχουν ανάγκη. Τούτο φαίνεται εφικτό τώρα που υλοποιείται η ανέγερση της νέας πτέρυγας και επίκειται η αναδιάρθρωση όλου του Νοσοκομείου. Ήδη εργαζόμαστε πυρετωδώς προς αυτή την κατεύθυνση και θέλουμε να πιστεύουμε ότι με τη βοήθεια όλων των φορέων θα αποδώσουν οι προσπάθειες μας.

Μαρία Α. Προφαντή
Διευθύντρια Εργαστηρίου Πυρηνικής Ιατρικής
Βενιζελείου Νοσοκομείου